Ouderenpsychiater Yvonne Timmer: ’Elektronisch voorschrijven op basis van een compleet medicatieoverzicht is minder foutgevoelig’
Voor ouderenpsychiater Yvonne Timmer is het belangrijk dat zij weet welke medicatie haar patiënten hebben. In haar vak zijn er vaak meerdere specialisten die zich met een patiënt bezighouden. “Daardoor bestaat de kans dat je niet precies weet welke medicatie een patiënt gebruikt,” zegt Yvonne. “Dat is voor een groot deel te voorkomen met elektronisch voorschrijven op basis van een compleet medicatieoverzicht van de patiënt. Dat is minder foutgevoelig.”
Yvonne werkt bij Van Andel, onderdeel van GGZ Friesland. Ze koos voor de ouderenpsychiatrie vanwege de complexe problematiek; in veel gevallen hebben haar patiënten zowel psychische als lichamelijke klachten. Daarnaast vindt Yvonne dit vakgebied interessant omdat er een heel netwerk om de patiënten heen is: de familie. “En ouderen hebben een levensverhaal. Hoe iemand zich in zijn leven heeft ontwikkeld, zegt ook veel over hoe diegene met problemen omgaat.”
Met laptop op pad
Na een periode als arts-assistent, is Yvonne nu zo’n 1,5 jaar psychiater. “In mijn begintijd werden veel recepten nog op papier voorgeschreven. Die faxten we vervolgens naar de apotheek. Nu is er steeds meer digitale communicatie. Als ouderenpsychiater gaan wij veel op pad, naar de patiënten toe. Tegenwoordig nemen we onze laptop mee. We hebben overal internet, dus kunnen recepten digitaal voorschrijven. Al moet ik er soms nog achteraan bellen, omdat ik geen extra tekst kan toevoegen bij het recept."
Kwetsbare patiënten
“Binnen de ouderenpsychiatrie zijn er veel specialisten die over één patiënt gaan, dus er is meer kans op fouten bij de medicatieoverdracht van de ene specialist naar de andere. Daarnaast zijn de patiënten kwetsbaar, dus het is extra belangrijk dat we van elkaar weten welke medicatie we hebben voorgeschreven. Ik heb meegemaakt dat een patiënt een antidepressivum had en een tekort aan zout ontwikkelde door de combinatie met een bloeddruktablet. Dat was dus niet goed gecontroleerd of er is ergens een fout in de medicatieoverdracht geslopen. Zoiets is te voorkomen met elektronisch voorschrijven en met de beschikbaarheid van het complete medicatieoverzicht van een patiënt.” Daarom doet Van Andel sinds oktober 2022 mee aan de Kickstart Medicatieoverdracht. Dit is een project waarin een beperkte groep zorgaanbieders het uitwisselen van medicatiegegevens in de keten beproeft. Penvoerder en dus aanspreekpunt van het Kickstartproject in Friesland is stichting GERRIT.
In de regio’s Friesland en Rijnmond werken zorgaanbieders aan het implementeren van de kwaliteitsstandaard Overdracht van medicatiegegevens in de keten en de informatiestandaard Medicatieproces 9. Het doel is dat straks elke zorgverlener bij het elektronisch voorschrijven, verstrekken en toedienen van medicatie een compleet en actueel medicatieoverzicht heeft. Hiermee worden medicatiefouten voorkomen en wordt de zorg veiliger.
Het inbouwen van de informatiestandaard Medicatieproces 9 in de informatiesystemen van zorgaanbieders gaat stapsgewijs: voorschrijven, verstrekken, toedienen en gebruik. Door per stap de informatie vast te leggen en onderscheid te maken tussen behandelingsinformatie (therapie) en goederenstroom (logistiek), worden gegevens niet alleen beter uitgewisseld, maar ook overzichtelijker getoond. Zo wordt naast de verstrekking van medicijnen inzichtelijk welke afspraken over de medicatiebehandeling zijn gemaakt of zijn gewijzigd tussen zorgverleners en de patiënt.
Uitleg aan patiënten
“Het huidige systeem gaat uit van de patiënt die een eigen bijdrage kan leveren. Dat is bij ouderen vaak lastig. De Kickstart gaat over hoe we de digitale medicatieoverdracht tussen zorgverleners verbeteren en over hoe we deze medicatiegegevens via PGO’s (persoonlijke gezondheidsomgevingen) kunnen ontsluiten naar de patiënt. Van VWS hebben we subsidie gekregen voor de Kickstart. We werken straks met echte patiënten.” De deelnemende zorgaanbieders zullen actief uitleg geven over de bedoeling en toestemming vragen aan hun patiënten om medicatiegegevens uit te wisselen met andere Kickstart-zorgverleners. Als de Kickstart verder wordt opgeschaald, kunnen patiënten hun toestemming zelf vastleggen met hulp van Mitz.
Meer informatie over medicatie
De Kickstart loopt nog twee jaar. “Nu gaat de informatie over de medicatie van een patiënt alleen van de specialist naar de apotheek en naar de huisarts, maar ik kan bijvoorbeeld geen informatie van de cardioloog inzien. Dat moet straks wel kunnen. En als de huisarts medicatie wijzigt, dan word ik daarover ingelicht. Het medicatieproces kan verbeteren, dat moet iedereen beseffen. De tijd zal leren of de theorie werkt.”
Dit is een interview uit april 2023.