Blog Nictiz: 'Met de Wegiz maken we de zorg veiliger'

Sigrid Jansen is senior adviseur zorgsector en projectleider Wegiz bij kennisinstituut Nictiz. In dit blog vertelt zij wat de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) betekent voor haar werk.

Werken aan Wegiz. Dat betekent voor mij bij Nictiz een bijdrage leveren aan de toekomst van veilige, efficiënte en betaalbare zorg. Voordat ik drie maanden geleden bij Nictiz aan de slag ging als projectleider Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg, heb ik ruim 20 jaar gewerkt als ziekenhuisapotheker. Hier ondervond ik dagelijks hoe belangrijk het is dat medische gegevens, waaronder medicatiegegevens, beschikbaar zijn op het moment van contact tussen voorschrijver en patiënt.

Binnen een zorginstelling is men veel tijd kwijt aan bijvoorbeeld het uitzoeken van de medicatiegegevens van de patiënt voor een opname of een polikliniekbezoek. Naast tijdverlies levert dat bovendien een aanzienlijk risico op voor de patiëntveiligheid wanneer gegevens niet op tijd of niet juist zijn. Wanneer een zorgprofessional een medische ingreep moet uitvoeren, is het essentieel te weten of een patiënt bijvoorbeeld antistollingsmedicatie gebruikt of allergisch is voor een antibioticum. Momenteel zijn deze gegevens niet altijd volledig of tijdig beschikbaar in de systemen. Dit zijn echt veiligheidsissues die we kunnen verbeteren met onder andere elektronische gegevensuitwisseling.

Vergroot afbeelding
Beeld: ©Sigrid Jansen

Waarom ik een bijdrage wil leveren aan Wegiz

Mijn collega Conchita Kleijweg stelt in onze podcast NicTALK dat: “Mars zo dichtbij is en de eigen regio zo ver weg.” Daarmee schetst zij dat digitalisering in de zorg soms achterloopt op andere sectoren en het hoog tijd is voor versnelling. De meeste betrokkenen in het zorgveld zijn ervan overtuigd dat digitale informatie-uitwisseling noodzakelijk is om de uitdagingen in de zorg het hoofd te bieden. Enerzijds vanwege de efficiëntieslag, anderzijds, en dat is minstens zo belangrijk, om de patiëntveiligheid te verbeteren. Dit bereiken we alleen door samen te werken in de zorg en de uitdaging aan te gaan om alle verschillende partijen met hun eigen cultuur, taal, techniek, visies en belangen op een lijn te krijgen. Daarvoor maak ik mij sterk.

Wat gaat de Wegiz opleveren?

Op dit moment is de elektronische gegevensuitwisseling (of digitale informatie-uitwisseling) in de Nederlandse zorg nog te vrijblijvend. Wanneer de Tweede kamer de Wegiz behandelt (het wetsvoorstel ligt nu bij de Kamer), kunnen zorgaanbieders via algemene maatregelen van bestuur (AMvB’s) worden verplicht specifieke gegevensuitwisselingen digitaal te laten plaatsvinden. Uiteraard hebben ICT-leveranciers hierin een zeer belangrijke rol met het inbouwen van de informatiestandaarden. Op verschillende gebieden gaat de Wegiz het verschil maken. Als eerste op het gebied van patiëntveiligheid, door het gestandaardiseerd uitwisselen van de Basisgegevensset Zorg (BgZ). Maar ook wat betreft de snelheid waarmee relevante patiëntinformatie beschikbaar is. Daarnaast kan de wet een belangrijke rol spelen in kwaliteitsregistraties en uitkomstgerichte zorg. En als langetermijnuitkomst is er de beschikbaarheid van data die je kunt inzetten voor innovatie en onderzoek.

Wat Nictiz bijdraagt aan gegevensuitwisseling in de zorg

Een van de taken van Nictiz is het ontwikkelen en beheren van (informatie)standaarden. Voor de Wegiz zijn de informatiestandaarden medicatieoverdracht (MP9), BGZ en eOverdracht gereed en ronden we de informatiestandaard Beeldbeschikbaarheid in het najaar van 2022 af. Met Eenheid van taal en Eenheid van techniek als basis zijn deze standaarden noodzakelijk om gegevensuitwisselingen tot stand te brengen. Naast deze activiteiten ondersteunen we partijen met onze kennis en ervaring om informatie-uitwisseling en interoperabiliteit in de zorg te realiseren. Binnen Nictiz is veel kennis aanwezig op dit gebied en door onze onafhankelijke positie zijn we de verbindende partij bij uitstek.

Hoe nu verder?

Het is belangrijk dat we een gezamenlijk doel stellen. Bijvoorbeeld: in de komende tien jaar maken we het mogelijk dat alle zorgverleners digitaal zorginformatie kunnen uitwisselen, onderling en met de patiënt. Belangrijk is dat zorgverleners, beleidsmakers, ICT-leveranciers en ‘betalers’ van de zorg verbinding zoeken met elkaar en gaan samenwerken. De (informatie)standaarden voor de geprioriteerde gegevensuitwisselingen liggen grotendeels klaar. De Wegiz gaat helpen deze standaarden eenduidig te laten inbouwen in de ICT-systemen. Dit, naast vele andere zaken, gaat helpen om de digitale uitwisseling te versnellen.

Regionaal worden veel initiatieven ontplooid om de samenwerking te verbeteren en de zorginformatie te laten stromen tussen zorginstellingen. Mooie initiatieven, die we zeker moeten koesteren, maar waarbij het van belang blijft om hierin ook landelijke samenwerking en afstemming te zoeken. Om de digitale informatie-uitwisseling te laten stromen, is dat noodzakelijk. Alleen dan kunnen we met elkaar versnellen!

Dit is het vierde blog van een reeks waarin iemand die betrokken is bij de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) een podium krijgt.