Volwassenheidsscan voor Basisgegevensset Zorg (BgZ) afgerond

In hoeverre zijn zorgverleners klaar om de BgZ elektronisch uit te wisselen in hun organisatie? Naarmate de Wegiz en de algemene maatregel van bestuur (AMvB) dichterbij komen, wordt die vraag steeds relevanter. Daarom lichten Sabine Geerdes, projectleider van de gegevensuitwisseling Basisgegevensset Zorg (BgZ), en projectleider VHS Ulco de Boer de volwassenheidsscan toe. 

Ulco: “Elke gegevensuitwisseling die op de Meerjarenagenda Wegiz staat, ondergaat een voorspelbaar proces waarin we stapsgewijs met het zorgveld, ict-leveranciers en andere betrokkenen toewerken naar eenheid van taal en techniek. Voordat een definitief besluit wordt genomen om een AMvB op te gaan stellen, wordt beoordeeld of een gegevensuitwisseling draagvlak en toegevoegde waarde heeft en realiseerbaar is. Dat is in een notendop de aanpak. Een belangrijke stap dit voorjaar was dat het wetsvoorstel voor de Wegiz het parlement bereikte. De volgende stap is nu AMvB’s opstellen. Daarom willen we weten hoe het ervoor staat met een gegevensuitwisseling. De gegevensuitwisselingen Basisgegevensset Zorg en Beeldbeschikbaarheid zijn de eerste die we onder de loep nemen.”

De VHS meet in hoeverre zorgorganisaties klaar zijn voor de verschillende aspecten van de gegevensuitwisselingen en wat de acties zijn om helemaal klaar te zijn voor de wettelijke verplichting. Naast een toets om te kijken in hoeverre het veld klaar is voor invoering, was deze eerste kennismaking met de VHS ook een pilot om te zien of de scan gebruikt kan worden voor alle gegevensuitwisselingen die op de agenda staan.

Vergroot afbeelding
Beeld: ©Valerie Kuypers

Resultaat van de scan voor BgZ

Uit de scan van de Basisgegevensset Zorg ontstaat het beeld dat er nog wel wat stappen gezet moeten worden, voordat instellingen klaar zijn om een wettelijke verplichting voor deze gegevensuitwisseling in hun organisatie in te voeren. Wel is de conclusie dat er, met alle genoemde randvoorwaarden en ontwikkelingen die gaande zijn, een positief advies kan worden gegeven over het wettelijke traject. Het wetgevingstraject is dan het sluitstuk van het ontwikkel- en implementatietraject dat we volgen.

Het gemiddelde volwassenheidsniveau van de zestien zorgorganisaties die deelnamen is 1,6 op een schaal van 0 tot 4. Dat is onder andere te verklaren doordat de kwaliteits- en informatiestandaard die randvoorwaardelijk zijn en richting geven aan de manier van gegevens uitwisselen nog ontbreken. In de volwassenheidsscan wordt daar wel op getoetst. Maar omdat beide standaarden in ontwikkeling zijn, en zorgorganisaties ondersteuning krijgen via het VIPP 5-programma, kan het wetgevingstraject doorgaan. Aangezien bijna alle zorgorganisaties voor medisch-specialistische zorg deelnemen aan dit programma staat daarmee de weg open om de algemene maatregel van bestuur (AMvB) op te stellen en snel daarna te gaan verplichten. In juli 2023 zouden alle deelnemers aan VIPP 5 de Basisgegevensset Zorg moeten kunnen uitwisselen.

Sabine: “Binnenkort start de NEN-werkgroep om te komen tot een norm over de uitwisseling van de BgZ. De volwassenheidsscan maakt inzichtelijk dat de spoor 2-benadering waarvoor gekozen is, de juiste is. Wel zijn er ook aandachtspunten die meegenomen moeten worden. Bijvoorbeeld de vraag of het einddoel is dat de BgZ gestructureerd wordt uitgewisseld of dat er ook hergebruik van data mogelijk moet zijn. Hiernaar zal tijdens de uitvoeringsfase waarin we nu beland zijn, dan ook naar gekeken moeten worden.”

Volwassenheidsscan als pilot

De scan voor de gegevensuitwisseling BgZ is, evenals de scan voor de gegevensuitwisseling voor Beeldbeschikbaarheid, een pilot voor de uitvoering van de VHS als instrument.

Ulco: “Dat wil zeggen dat ook getoetst wordt of het ontwikkelde en gebruikte instrument op de juiste manier is ontwikkeld en het juiste instrument is voor het doel, namelijk het meten van de implementatiegereedheid van zorgorganisaties. We hebben specifiek voor de BgZ en Beeldbeschikbaarheid een pilot gedaan omdat voor deze gegevensuitwisselingen de gereedheid al grotendeels bekend is uit andere analyses. Daardoor kunnen we de uitkomsten vergelijken. Het verschil met de andere analyses is dat de VHS ook een gap-analyse doet. Dat betekent dat we bekijken welke acties nodig zijn om zorgorganisaties voor de gegevensuitwisseling meer volwassen te laten worden.”

Inmiddels zijn voor BgZ de uitkomsten besproken met het programma Registratie aan de Bron, het VIPP 5-programma en gepresenteerd aan de branche- en beroepsverenigingen. Zowel de deelnemers aan de scan als de programma’s geven aan dat ze de BgZ-resultaten te herkennen. 

Ulco: “De BgZ-eindrapportage is opgeleverd en ook het VHS-rapport Beeldbeschikbaarheid wordt in juli opgeleverd. Daarnaast gaan we een algemeen evaluatierapport opstellen op basis van ervaringen en opmerkingen van deelnemers. Daarin evalueren we de VHS als instrument. Het evaluatierapport komt beschikbaar in september. Alle deelnemende organisaties hebben individueel ook een eigen rapport ontvangen waarmee zij zelf inzicht krijgen hoever zijn staan met de uitwisseling van de BgZ. Inmiddels hebben we van verschillende zorginstellingen verzoeken ontvangen of zij de scan ook nog kunnen invullen. Naar aanleiding hiervan zijn we aan het kijken hoe wij het instrument kunnen doorontwikkelen tot een zelfscan.”