‘Het kost allemaal zeeën van tijd’

Frank Bosch, hoogleraar Acute Interne Geneeskunde en internist bij het Rijnstate Ziekenhuis en Radboudumc, breekt een lans voor een snellere digitaliseringssprong. In december publiceerde de Volkskrant zijn ingezonden betoog Regel digitale uitwisseling van patiëntgegevens. We spraken hem naar aanleiding van zijn publicatie.

Frank: “Het kan zo veel beter. Ik erger mij in hoge mate aan de onnodige administratie die zorgverleners moeten verrichten. Door corona krijgen systemen nu een schop in de goede richting, bijvoorbeeld met beelduitwisseling, maar het gaat mij nog te langzaam.”

Dagelijkse praktijk

“De problematiek benader ik vooral uit wat ik in de dagelijkse praktijk zie en waardoor veel geld over de balk wordt gesmeten. Het is al jarenlang dat ik ervan overtuigd ben dat de ziekenhuisinformatisering beter kan, niet alleen nu met de coronaverplaatsingen waarover ik betoogde. Vroeger liepen secretaresses door het ziekenhuis om labuitslagen en röntgenfoto’s op te halen en op de juiste plaats van bestemming te krijgen. Daar hebben we nu gelukkig het EPD voor, het elektronisch patiëntendossier. Maar als een cliënt voor een second opinion naar een ander ziekenhuis wordt verwezen, worden in de voorbereiding voor de patiëntverplaatsing handmatig gegevens opgehaald, bijvoorbeeld een dvd bij radiologie. En wat ook nog steeds handmatig gebeurt, is een overzicht van labwaarden samenstellen. Het kost allemaal zeeën van tijd.”

Stoppen met opleiding

“De Jonge Specialist, de belangenvereniging voor aios, anios en arts-onderzoekers, hield een enquête onder collega’s. Een kwart van de jonge dokters overweegt te willen stoppen met hun opleiding, onder meer vanwege de vele en langdurige administratieve handelingen. Dat is niet monocausaal, er spelen heus ook andere factoren mee, maar bij wie afhaakt blijkt toch wel het algemene gevoel van teleurstelling over administratie te overheersen. We hebben ook zo veel verschillende informatiesystemen – SAP, HIX, EPIC et cetera. Ik werk al lange tijd in zowel Nijmegen als Arnhem en ook mij kost het moeite om te schakelen tussen de verschillende systemen. Internisten die stage komen lopen, zijn zomaar drie dagen bezig met inwerken op administratie.”

Virtuele gezondheidskabel

“In Estland zijn ze goed op weg. Daar ligt een soort virtuele gezondheidskabel door het land, met cryptobeveiliging. Alle gegevens liggen éénmaal vast, dus een ziekenhuisdokter kijkt naar dezelfde medicatiegegevens als de stadsapotheker. Het voorkomt situaties die nu in Nederland heel gewoon zijn: medicatie afstemmen en kloppend maken. Het kan hier gewoon bestaan dat er een registratie in de stadsapotheek aanwezig is, die in het ziekenhuis onbekend is. Wat uiteraard kwalijke gevolgen kan hebben voor cliënten.”

Elektronisch is een zegen

“Wat ik zie is dat zorgprofessionals doorgaans gemotiveerd zijn om tijd en energie te investeren in administratie, en dat we het zodanig inzetten dat het werkbaar is. Dat verdient een pluim maar het algemeen gedragen gevoel is dat we dolgraag willen dat het anders gaat. Administratie hoort er nu eenmaal bij. En we hoeven echt niet terug naar papier en fax. Elektronisch is een zegen, in het EPD kan ik heel veel zien en ik ben nooit wat kwijt over een cliënt. Maar dat we gemiddeld een halve dag bezig zijn om ons een systeem opnieuw eigen te maken vanwege een update, daar moeten we echt vanaf.”

Meer vaart maken

“Door corona krijgen systemen nu een schop in de goede richting, bijvoorbeeld met beelduitwisseling, maar het gaat mij nog te langzaam. En ik had gehoopt dat er zich met de verkiezingen in aantocht een politieke partij zou opwerpen om elektronische gegevensuitwisseling hoog op de agenda te krijgen. De overheid is bij uitstek de partij om een leidende rol te nemen en om de discussie op gang te brengen om het goed te regelen. De Wegiz is waarschijnlijk wel een stap in de goede richting, maar het blijft een historische misser dat het landelijke EPD indertijd is afgewezen.”

Vergroot afbeelding Frank Bosch
Beeld: ©Frank Bosch / Frank Bosch

Frank Bosch